โรคในเด็กทารกนั้นมีมากมาย เช่น โรคจากเชื้อไวรัสโรต้า. ผื่นชนิดต่างๆ. แผลบีซีจี และอื่นๆ แต่โรคหรืออาการเหล่านี้มักจะอยู่ในเด็กแรกเกิด จนถึงไม่กี่ขวบ จากนั้นความเสี่ยงก็จะลดน้อยลง ในขณะที่มีอีกโรคที่เราอาจไม่คิดว่าเด็กๆ ก็สามารถเป็นได้ นั่นคือกรดไหลย้อน
ภาวะที่กรดในกระเพาะไหลย้อนมาในหลอดอาหาร ทำให้เกิดการอักเสบของหลอดอาหาร ซึ่งจะทราบได้จากการที่ทารกมีอาการแหวะนม ซึ่งปกติทารกในขวบปีแรก อาจจะมีการแหวะนมเพียงนิดหน่อยก็คงไม่ต้องกังวล แต่หากว่าลูกมีอาการแหวะนมที่ผิดปกติ เช่น แหวะนมออกมาเยอะมากหรือแหวะนมบ่อย อาจเป็นสัญญาณของโรคกรดไหลย้อน นอกจากนี้ยังมีภาวะกรดไหลย้อน ที่ไม่สามารถสังเกตอาการได้จากการแหวะนม เช่น ปอดอักเสบแบบเป็น ๆ หาย ๆ, การไอเรื้องรัง, ไอเสียงดังหรือหายใจเสียงดังมาก ๆ เป็นต้น
สาเหตุของการเกิดกรดไหลย้อน
กรดไหลย้อนจากกระเพาะสู่หลอดอาหาร ในเด็กเกิดจากกล้ามเนื้อหูรูดส่วนปลายของหลอดอาหาร (ทำหน้าที่เปิดให้อาหารลงสู่กระเพาะอาหาร และปิดเมื่อกินอาหารเสร็จ) ยังไม่แข็งแรง เมื่อลูกอิ่มนมเสร็จแล้วหูรูส่วนปลายหลอดอาหารปิดไม่สนิท จึงทำให้นมหรืออาหารรวมทั้งกรดในกระเพาะอาหารไหลย้อนขึ้นมา ทำให้ลูกมีอาการต่าง ๆ เหล่านี้
อาการของทารกที่มีภาวะกรดไหลย้อน
- แหวะนมหรืออาเจียนบ่อยและรุนแรง
- ปฏิเสธการป้อนนมหรืออาหาร
- ลูกแสดงความรู้สึกหงุดหงิดง่ายหรือร้องกวนมากกว่าปกติ มักจะเป็นหลังการป้อนนมหรืออาหาร
- น้ำหนักลดหรือไม่ขึ้นตามเกณฑ์
- ไอบ่อย ไอเรื้อรัง และหายใจเสียงดังหรือหายใจลำบาก
- ลูกมีอาการกลั้นหายใจหรือไม่หายใจในช่วงที่เกิดภาวะกรดไหลย้อน
นอกจากนี้ยังอาจมีอาการแทรกซ้อนอื่น ๆ เช่น เลือดจาง อาเจียน เป็นเลือด เสียงแหบ ปอดติดเชื้อบ่อย ๆ หรือหอบหืด โดยที่ไม่มีอาการแหวะนมเลย หากลูกมีอาการต่าง ๆ ดังนี้ ควรปรึกษาคุณหมอโรคทางเดินอาหาร เพื่อตรวจวินิจฉัยและรักษาให้ถูกต้องต่อไป
ป้องกันกรดไหลย้อนให้ลูกได้ง่ายนิดเดียว
- ให้นมมื้อละน้อย แต่บ่อยขึ้น
- ปรับท่าการให้นมลูก คือต้องยกหัวให้สูงขึ้นกว่าปกติ
- อุ้มลูกเรอทุกครั้งหลังกินนมจะช่วยลดภาวะกรดไหลย้อนได้
- ให้ลูกนอนหัวสูงสัก 15-30 องศา และตะแคงซ้าย เพราะกระเพาะอาหารอยู่ค่อนทางซ้ายจะได้อยู่ต่ำกว่าหลอดอาหาร เพื่อกันไม่ให้กรดไหลย้อนขึ้นมาที่หลอดอาหารได้ โดยใช้หมอนยันตัวลูกไว้ไม่ให้พลิกมานอนหงาย
- หมั่นสังเกตอาการที่อาจเป็นสัญญาณเตือนว่ามีภาวะแทรกซ้อนแล้ว เช่น หอบหืด ไอเสียงดัง ไอเรื้อรัง หรือว่ามีปอดอักเสบบ่อย ๆ